Reklama
 
 
 
 
Ogrzewanie i wentylacja warsztatów samochodowych
Ocena użytkowników: / 7
SłabyŚwietny 
Data dodania: 17.05.2018

Warsztat samochodowy, z uwagi na specyfikę wykonywanych tam prac, wymaga szczególnych rozwiązań wentylacyjnych oraz grzewczych, zapewniających odpowiednie warunki pracy. Jednocześnie – ponieważ jest to element przedsięwzięcia biznesowego – koszty wykonania i eksploatacji instalacji są bardzo ważne. W tym zakresie praktyka wskazuje na najkorzystniejsze rozwiązania. 

 

 

2018 03 64 1

Fot. NORFI POLSKA

 

 

Ogólne dane projektowe

 

Ze względu na specyfikę obiektu, w warsztatach samochodowych stosuje się instalacje wentylacyjne wywiewne jednokierunkowe (nawiew naturalny). W okresie letnim zaleca się tam intensywne przewietrzanie pomieszczeń, bez chłodzenia aktywnego, a przy wysokiej temperaturze na zewnątrz – chłodzenie pasywne, jak przewietrzanie nocne.

 

Pracownicy w warsztacie są kompletnie okryci ubraniem roboczym i wykonują pracę fizyczną, dlatego też zimą temperatura projektowa wewnętrzna nie powinna w pomieszczeniach warsztatowych przekraczać 16°C. Jednocześnie temperaturę załączeniową instalacji grzewczej należy określać na poziomie 10-12°C. Przy takiej wartości temperatury załączeniowej trzeba jednak zwrócić uwagę na możliwość wykraplania się pary wodnej na elementach budowlanych lub konstrukcyjnych. Gdy istnieje takie ryzyko, temperaturę załączeniową lepiej zdefi niować jako wyższą, na przykład na poziomie 14°C.

 

Zwykle, oprócz samego warsztatu, w obiekcie znajduje się jeszcze wiele innych pomieszczeń, jak salon sprzedaży z ekspozycją pojazdów, biuro obsługi, magazyn części zamiennych, pomieszczenia socjalne i pomocnicze. Część warsztatowa powinna mieć swój własny system wentylacyjny, odrębny od systemu dla reszty pomieszczeń. Z uwagi na odmienne wymagania, systemy te powinny być również oddzielnie sterowane.

 

Ważne jest, aby w części warsztatowej, ze względu na relatywnie gorszą jakość powietrza, panowały warunki lekkiego podciśnienia w stosunku do reszty pomiesz czeń obiektu. Zapobiegnie to emisji zapachów i zanieczyszczeń.

 

 

Instalacja wyciągowa i miejscowe odciągi spalin

 

Podczas doboru miejscowych odciągów spalin, w które zgodnie z przepisami należy wyposażyć warsztaty, trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na dwa parametry: 

 

  • szczelność systemu; 
  • wydatek systemu.

 

Zadaniem odciągów spalin jest wywołanie podciśnienia przy króćcu nakładanym na wydech pojazdu. Bardzo ważne jest, by podczas montażu takiego odciągu na rurze wydechowej pojazdu oraz po jego uruchomieniu zapewniona była całkowita szczelność systemu: począwszy od ssawki nakładanej na końcówkę rury wydechowej, poprzez elastyczny przewód wyciągowy, aż po instalację do odprowadzania spalin.

 

Konkretne rozwiązania w zakresie odciągów spalin dobierane są zależnie od wielkości warsztatu i jego wewnętrznej organizacji. Wymiarowanie instalacji wyciągowej dostosowuje się do liczby niezbędnych punktów odciągu spalin. Odciągi miejscowe muszą być także dopasowane do rodzaju obsługiwanych pojazdów.

 

Odciągi spalin mogą być wykonane jako:

 

  • stacjonarne, w tym:

– wiszące proste (pojedyncze i podwójne),

– wiszące bębnowe,

– instalacje kanałowe podpodłogowe,

– instalacje kanałowe podsufi towe (nadpodłogowe);

 

  • mobilne, w tym:

– przenośne (przestawne),

– przejezdne.

 

Poniżej praktyczne wytyczne dotyczące wymiarowania instalacji wyciągowej podane przez Europejskie Stowarzyszenie Wyposażenia Warsztatów (European Garage Equipment Association – EGEA). Zgodnie z nimi minimalny wymagany strumień wentylacyjny w odciągu spalin można obliczyć według następującej zależności:

 

V = Vh · n · 0,0363 · 1,25 [m3/h]

 

gdzie:

V – strumień objętości spalin usuwanych przez odciąg [m3/h];
Vh – pojemność skokowa testowanego pojazdu [l];
n – testowa prędkość obrotowa silnika pojazdu [obr./min.];
1,25 – współczynnik zwiększający wydajność odciągu spalin w stosunku do maksymalnej ilości emitowanych spalin przez pojazd.

 

Średnice wewnętrzne przewodów elastycznych w odciągach są znormalizowane i wynoszą:

 

  • 100 mm przy obsłudze pojazdów do 3,5 t i przy wydajności odsysania co najmniej 400 m3/h; 
  • 150 mm dla pojazdów powyżej 3,5 t i przy wydajności 1300 m3/h.

 

Minimalna odporność termiczna przewodów odciągowych i urządzeń mocujących wyciąg do rury wydechowej powinna wynosić 150°C.

 

 

2018 03 65 1

Rys. 1. System odciągu spalin samochodowych [4]

 

 

 

Przepisy i specyficzne wymagania techniczne dla instalacji w warsztatach samochodowych

 

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy [1], w pomieszczeniach pracy, w których wydzielają się substancje szkodliwe dla zdrowia, powinna być zapewniona taka wymiana powietrza, aby nie były przekroczone maksymalne dopuszczalne wartości stężeń gazów zanieczyszczających powietrze. Źródła zanieczyszczeń, emitory, powinny być w miarę możliwości wyposażone w odciągi miejscowe, ewentualnie być zhermetyzowane. W obiektach specjalnych, jak zajezdnie autobusowe, stosowanie odciągów miejscowych na rurach wydechowych jest obowiązkowe [2].

 

W rozporządzeniu dotyczącym stacji kontroli pojazdów [3] zawarte są wymagania co do instalacji, w jakie należy wyposażać te obiekty. Wymienia się tutaj: 

 

  • wentylację naturalną oraz mechaniczną dwukierunkową (nawiewno-wywiewną), zapewniającą dodatkową awaryjną wymianę powietrza, przy czym stanowisko kontrolne powinno być wyposażone w alarmowy czujnik przekroczenia stężenia CO, który automatycznie uruchamia tryb awaryjny wentylacji; 
  • indywidualne odciągi spalin z końcówkami na rury wydechowe, o wydajności dostosowanej do rodzajów badanych pojazdów; 
  • instalację ogrzewania pomieszczenia; 
  • alarmowy czujnik nadmiernego poziomu gazu płynnego i ziemnego w stacji kontroli pojazdów przeprowadzającej badania pojazdów przystosowanych do zasilania gazem.

 

 

 

Wentylacja kanału naprawczego

 

(...)

 

 

Warunki w lakierni

 

(...)

 

 

Ogrzewanie warsztatów

 

(...)

 

 

Ochrona przed stratami energii

 

Otwarcie bram wjazdowych w warsztacie powoduje powstawanie niekontrolowanej infiltracji, czyli napływu powietrza zewnętrznego do pomieszczenia i wypływu powietrza z pomieszczenia, co tym samym oznacza duże straty energii (jeśli powietrze podlegało procesom termodynamicznym). Chcąc zminimalizować wymianę masy, a tym samym stratę energii, należy rozdzielić obie strefy od siebie. Skuteczną barierę może stworzyć w tym przypadku kurtyna powietrzna. Oczywiście, należy w prawidłowy sposób dobrać urządzenie i jego parametry – odpowiednio do wysokości i szerokości wjazdu bramowego, a także zadbać o właściwy montaż, blisko ściany (rys. 4).

 

 

2018 03 66 1

Rys. 4. Kurtyna bramowa nad wjazdem do warsztatu samochodowego

 

 

Sterowanie układami wentylacyjno-grzewczymi

 

Sterowanie instalacją wentylacyjną w warsztatach może odbywać się w trybie ręcznym lub automatycznym, w funkcji temperatury lub zegara. Warto pamiętać, że instalacja powinna być dodatkowo wyposażona w czujniki alarmowe przekroczenia stężeń szkodliwych takich substancji, jak: CO, CO2, VOC etc. W momencie wykrycia niebezpiecznej ilości substancji szkodliwych powinna się ona uruchamiać w trybie alarmowym, niezależnie od aktualnych nastaw. W szczególności dotyczy to przekroczenia stężenia tlenku węgla, który jest śmiertelnie niebezpieczny. Urządzenia alarmowe sygnalizują przekroczenie dopuszczalnego stężenia CO (NDS = 30 mg/m3) przez włączenie sygnałów świetlnych i dźwiękowych oraz włącznika bezpieczeństwa uruchamiającego silnik wentylatora wywiewnego (awaryjnego).

 

Monitorowanie jakości powietrza za pomocą czujników umożliwia uruchamianie systemu wentylacyjnego wyłącznie wtedy i na tak długo, jak jest to niezbędne, co znacznie obniża zużycie energii i koszty wentylacji.

 

 

 

dr inż. Maciej DANIELAK
– autor niezależny 

 

 

 

LITERATURA

[1]Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy; DzU 2004 nr 246 poz. 2468

[2] Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 7 września 1999 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji kontroli pojazdów; DzU 1999 nr 81 poz. 918

[3] Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów; DzU 2006 nr 40 poz. 275

[4] www.klimawent.com.pl

 

 

POLECAMY WYDANIA SPECJALNE

  • Pompy ciepła 2023-2024

  • Pompy ciepła 2021-2022

  • Pompy ciepła 2022-2023

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023

  • Pompy ciepła 2020-2021

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020

  • Pompy ciepła 2019-2020

  • Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019

Katalog firm chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja

CHŁODNICTWO: Agregaty (chillery) chłodzone powietrzem, Agregaty (chillery) chłodzone wodą, Agregaty absorpcyjne, Agregaty skraplające, Aparatura kontrolno-pomiarowa, Chłodnice, Chłodnictwo w transporcie, Chłodziwa i nośniki ciepła, Czynniki chłodnicze, Dry-coolery, Drzwi chłodnicze (okucia, akcesoria), Elementy rozprężające, Filtry - osuszacze czynnika chłodniczego, Komory chłodnicze i zamrażalnicze, Kontenery chłodnicze, Maszyny do produkcji lodu (płatkarki, kostkarki), Materiały termoizolacyjne, Meble chłodnicze i zamrażalnicze, Monobloki chłodnicze, Odolejacze, separtory, Oleje sprężarkowe, Płyty warstwowe, Pompy cyrkulacyjne, Silniki, Siłowniki, Sprężarki chłodnicze, Tunele mroźnicze (kriogeniczne), Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Urządzenia rozmrażające, Wieże chłodnicze, Wyłączniki i przekaźniki czasowe, Wymienniki ciepła (parowacze, skraplacze), Wymienniki płytowe, Zasobniki chłodu, Zawory, Zespoły spręzarkowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

KLIMATYZACJA i WENTYLACJA: Aparatura kontrolno-pomiarowa, Aparaty grzewczo-wentylacyjne, Centrale klimatyzacyjne monoblokowe, Centrale klimatyzacyjne rooftop, Centrale klimatyzacyjne sekcyjne, Chłodnice/nagrzewnice kanałowe, Czerpnie i wyrzutnie, Filtry powietrza, Kanały wentylacyjne, Klapy ppoż. (oddymiające, odcinające), Klimakonwektory, Klimatyzacja samochodowa, Klimatyzatory kompaktowe (przenośne, okienne), Klimatyzatory split, Klimatytory multi splity, Kolektory słoneczne, Kratki, nawiewniki, dysze, Kurtyny powietrzne, Materiały termoizolacyjne, Nasady kominowe, wywietrzniki, Nawilżacze (parowe, zraszające, ultradźwiękowe, komory zraszania), Oczyszczacze powietrza, Odciągi miejscowe, Okapy kuchenne, Osuszacze powietrza, Pompy ciepła, Pompy cyrkulacyjne, Przepustnice, Rekuperatory i regeneratory do odzysku ciepła, Siłowniki, Stropy, belki chłodząco-grzejące, Systemy Super Multi, Szafy klimatyzacji precyzyjnej, Tłumiki hałasu, Układy i aparatura regulacyjna, zabezpieczająca i nadzorująca, Wentylatory dachowe, Wentylatory oddymiające, przeciwwybuchowe, chemoodporne, Wentylatory osiowe, Wentylatory promieniowe, Wentylatory strumieniowe (oddymiające), Wymienniki gruntowe, Pozostałe akcesoria, Projektowanie, badania, doradztwo techniczne, certyfikacja.

MATERIAŁY, NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, AKCESORIA: Izolacje akustyczne, termiczne, Materiały i przyrządy lutownicze i spawalnicze, Materiały uszczelniające, Narzędzia, Rury, kształtki, akcesoria, Urzadzenia i środki czyszczące, Urządzenia do inspekcji i czyszczenia systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych, Urządzenia do usuwania i napełniania instalacji chłodniczych; recyklingu czynników chłodniczych, Wibroizolacje, Zamocowania i tłumiki drgań.

INNE: Zrzeszenia i organizacje, Oprogramowanie komputerowe, Portale internetowe, Targi, wystawy, szkolenia.