W codziennej działalności firm z branży chłodniczej i klimatyzacyjnej staje się coraz bardziej jasne, jak niewielka jest wiedza na temat certyfikacji Eurovent. Fakt ten może powodować, iż użytkownicy tracą wiele okazji do osiągnięcia znaczących korzyści finansowych.

Firma Güntner GmbH & Co. KG postanowiła poruszyć temat certyfikacji Eurovent na sympozjum zorganizowanym w roku 2015 i stworzyć opracowanie przedstawiające przyczyny, procesy i korzyści wynikające z certyfikacji Eurovent. Treści zawarte w referatach zostały ujęte w podsumowaniu zamieszczonym w dalszej części niniejszego artykułu.

Początki organizacji Eurovent sięgają 1958 roku. Jednak wiele podmiotów działających na rynku chłodnictwa i klimatyzacji nadal nie wie, co kryje się pod pojęciem Eurovent i jakie wiążą się z tym korzyści dla każdego użytkownika. Poniżej przedstawiamy więc krótki zarys historii, koncepcji i struktury organizacji oraz wartości dodanej, jaką posiadanie wydawanego przez nią certyfikatu oferuje użytkownikom końcowym. 

Eurovent: Jedna nazwa, wiele organizacji

Pojęcie „Eurovent“ jest częścią nazwy większej liczby organizacji, które mają te same korzenie, ale spełniają różne zadania. Organizacja „European Committee of Air Handling & Refrigeration Equipment Manufacturers“ – krótko Komitet Eurovent – funkcjonuje jako przedstawiciel europejskich producentów w przemyśle chłodniczym, klimatyzacyjnym, wentylacyjnym i grzewczym oraz zajmuje stanowisko zarówno jako członek gremiów technicznych, jak i politycznych. Członkami Komitetu – po jednym z każdego kraju – są krajowe instytucje przedstawicielskie poszczególnych branż przemysłu. Niemcy są reprezentowane przez VDMA (Niemiecki Związek Budowy Maszyn i Urządzeń). Komitet Eurovent, poprzez tych członków zrzeszenia, stanowi więc reprezentację ponad 1000 firm z 14 krajów Europy.

Rys. 1. Program Certyfikacji Eurovent

Certyfikacja Eurovent: samodzielne stowarzyszenie o ugruntowanej koncepcji

W celu zapewnienia na rynku jednakowych warunków w zakresie konkurencyjności, w 1993 roku założona została Eurovent Certification Company, której zadaniem jest wspieranie uczciwego współzawodnictwa i zagwarantowanie klientom, że znajdujące się na rynku urządzenia podlegają prawidłowej ocenie, dzięki czemu istnieje lepsza możliwość ich porównania. W celu zagwarantowania prawidłowości informacji podawanych przez producenta, niezależne laboratoria prowadzą regularne pomiary losowo wybranych urządzeń.

Z biegiem czasu powstawały kolejne programy certyfi kacji, usystematyzowane w podziale na grupy urządzeń. Obecnie liczba programów głównych wynosi 36. Ich przegląd znajduje się na stronie internetowej http://www.eurovent-certification.com. Firma Güntner uczestniczy w programie HE (Heat Exchangers for Refrigeration).

Globalne znaczenie programu HE

Od roku 2001 istnieje program HE (Heat Exchangers for Refrigeration) dotyczący urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Firma Güntner bierze w nim udział od samego początku, co oznacza, że wszystkie wyprodukowane w tym czasie serie urządzeń są certyfikowane – już od 14 lat! 

Program HE obejmuje trzy grupy urządzeń: skraplacze, chłodnice cieczowe i parowniki DX.

Aby uzyskać możliwość uczestnictwa w certyfi kacji, każdy producent musi przejść przez proces kwalifikacyjny. W tym celu dla każdej grupy urządzeń, w zależności od różnorodności typów w ramach serii danego producenta, musi zostać nadesłanych od 3 do 10 urządzeń. Jeżeli urządzenia zostaną zweryfikowane pozytywnie, wówczas corocznie przeprowadzane są powtórne pomiary przynajmniej jednego urządzenia z danej grupy w celu uzyskania ponownej certyfikacji.

W przypadku, gdy weryfikacja urządzenia zakończy się wynikiem negatywnym, musi zostać przeprowadzony powtórny pomiar, lub w ciągu czterech tygodni musi nastąpić korekta informacji we wszystkich katalogach i w ewentualnym oprogramowaniu wraz z podaniem zmierzonej wartości. Poza tym, w kolejnym roku musi zostać nadesłane dodatkowe urządzenie w celu ponownej weryfikacji, a w przypadku niespełnienia wymagań pod względem wydajności cieplnej, obowiązuje wymóg nadesłania nawet dwóch urządzeń. Można sobie wyobrazić, jak dużym może to być wyzwaniem dla uczestnika, w zależności od liczby sprawdzanych grup urządzeń, w przypadku, kiedy więcej urządzeń nie spełnia wymagań certyfikacji.

Z drugiej strony, potwierdzone w ten sposób informacje producentów gwarantują, że klienci porównują ze sobą odpowiednie urządzenia i zyskują rzetelne informacje na potrzeby swoich projektów – w każdym miejscu i czasie.

Sprawdzenie i certyfikacja głównych danych

W celu dopuszczenia sprawdzanych urządzeń do programu lub do certyfikacji przeprowadzane jest udokumentowanie, dodatkowe pomiary i weryfi kacja szeregu informacji podawanych przez producenta, a dotyczących właściwości urządzenia. Należą do nich następujące parametry:

• wydajność cieplna;
• pobór mocy przez wentylator;
• strumień objętościowy powietrza;
• powierzchnia wymiennika ciepła;
• poziom mocy akustycznej /ciśnienia akustycznego chłodnic cieczowych i skraplaczy;
• straty ciśnienia po stronie cieczy w przypadku chłodnic cieczowych.

Dane uzyskane w wyniku pomiarów są niezależnie dokumentowane i udostępniane na stronie internetowej Eurovent. Dane certyfikowanych producentów można więc w każdej chwili sprawdzić i porównać. Na stronie internetowej dostępne są również informacje dotyczące każdego programu, takie jak: opis procesów i przebieg procedur wykorzystywanych podczas sprawdzania (Rating Standards).

Informacja obowiązkowa: klasa wydajności energetycznej

Podział urządzeń na klasy wydajności energetycznej jest istotnym elementem certyfikacji. Klasa wydajności energetycznej jest to ogólny stosunek pobieranej mocy elektrycznej urządzenia (moc wentylatora) do wydajności cieplnej w standardowych warunkach.

Komisja Europejska ocenia, iż najlepsze 1% dostępnych na rynku urządzeń należy zaklasyfikować jako A+, następne 5% odpowiada klasie A, 15% odpowiada klasie B, kolejne 30% klasie C, a reszta przypada na klasy D i E (rys. 2.). W dyrektywie ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią zaproponowano, by w przyszłości klasa E, podczas każdej nowelizacji dyrektywy, została określona w taki sposób, aby urządzenia tej grupy, które w dniu losowej kontroli nie spełniają warunków określonych w dyrektywie, nie mogły zostać wprowadzone do obrotu. W związku ze stałym udoskonalaniem wydajności urządzeń, klasyfikacja ta winna być weryfi kowana co trzy lata, tak by odpowiadała aktualnemu stanowi techniki.

Udział urządzeń na rynku w poszczególnych klasach wydajności energetycznej

Firma Güntner umieszcza informacje dotyczące klasy wydajności energetycznej zarówno w programie Güntner Product Calculator, jak również w karcie katalogowej zawierającej dane dotyczące serii odpowiedniego urządzenia (rys. 3., 4.). 

Rys. 3. Przykładowa etykieta energetyczna skraplacza Güntner GVH/GVV

Rys. 4. Progi poszczególnych klas energetycznych

Korzyści dla klienta wynikające z certyfikowania urządzeń

W przypadku wybrania certyfikowanego urządzenia możemy oczekiwać – poza jednoznacznym określeniem zużycia energii – również innych istotnych korzyści, przynoszących wymierne zyski finansowe:

• Niezależnie wykonane pomiary i sprawdzone informacje dają nam bezpieczeństwo podczas projektowania. Projekt może zostać wykonany precyzyjnie z uwzględnieniem konkretne konkretnego miejsca eksploatacji – nie ma konieczności uwzględniania rezerw bezpieczeństwa;
• Dzięki certyfikowanym informacjom możliwe staje się dokładniejsze porównanie urządzeń między sobą. Prowadzi to do powstania uczciwej konkurencji w warunkach rzeczywistych; 
• Zasada „certify all” uniemożliwia producentom osiąganie korzyści w wyniku produkowania jednego bestsellera: certyfikowane są całe serie konstrukcyjne, pojedyncze urządzenie nie może więc przejść przez proces certyfikacji;
• Efektem zastosowania urządzeń certyfi kowanych jest obniżenie kosztów;
• Dysponowanie potwierdzonymi i wiarygodnymi danymi technicznymi zwiększa bezpieczeństwo inwestycji i gwarantuje bezpieczeństwo planowania i eksploatacji w odniesieniu do mocy i wydajności energetycznej całej instalacji.

– Każdemu użytkownikowi zalecamy, w aktualnie realizowanych i przyszłych projektach budowlanych, wykonanie dodatkowego obliczenia zużycia energii w przypadku hipotetycznej niedostatecznej wydajności wymiennika ciepła wynoszącej na przykład 20%. Okres amortyzacji urządzenia certyfikowanego wynosi zazwyczaj znacznie poniżej dwóch lat – tak twierdzi Peter Roth, odpowiedzialny za Eurovent w firmie Güntner.