Książka „Kriogenika – podstawy i zastosowania” autorstwa Macieja Chorowskiego z Politechniki Wrocławskiej stanowi przystępnie napisane wprowadzenie w dziedzinę uzyskiwania i wykorzystywania niskich i bardzo niskich temperatur. 

W zwięzły sposób przedstawione zostały w niej podstawy termodynamiczne uzyskiwania temperatur kriogenicznych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na trzecią zasadę termodynamiki, wskazującą zarówno na nieosiągalność temperatury zera bezwzględnego, jak i dążenie do zera w bardzo niskich temperaturach takich wielkości fizycznych jak ciepło właściwe, czy moduł sprężystości. Omówiono w niej również termodynamiczne metody optymalizacji urządzeń i systemów kriogenicznych wynikające z drugiej zasady termodynamiki i oparte o zasadę minimalizacji produkcji entropii. Rozważono wszystkie wykorzystywane w praktyce procesy prowadzące do uzyskania niskich temperatur, zarówno stosowane do skraplania gazów takich jak hel, wodór, neon, składniki powietrza i metan, jak i umożliwiające uzyskiwanie temperatur poniżej 1 K, np. poprzez adiabatyczne rozmagnesowanie soli paramagnetycznych, rozcieńczanie 3He w nadciekłym 4He, czy adiabatyczne zestalanie 3He. Opracowanie zawiera przystępnie podane schematy i opisane zasady działania skraplarek i chłodziarek kriogenicznych z uwzględnieniem nowoczesnych konstrukcji wykorzystujących regeneratory wykonane z materiałów magnetycznych w chłodziarkach Gifforda-McMahona oraz mieszaniny azotu i węglowodorów w chłodziarkach Joule-Thomsona.
     W książce omówiono również podstawy niskotemperaturowych metod rozdziału mieszanin gazowych, w tym destylacji powietrza stanowiącego podstawowe źródło pochodzenia tlenu, azotu i argonu. Podane są sposoby uzyskiwania helu z gazu ziemnego oraz metody skraplania gazu ziemnego, którego uzyskiwanie, transport i magazynowanie stanowią bardzo dynamicznie rozwijającą się dziedzinę wykorzystywania technologii kriogenicznych. W obszerny sposób przedstawiono izolacje wykorzystywane w kriogenice, których efektywność często decyduje o opłacalności stosowania technologii kriogenicznych.
     Książka przedstawia niektóre z problemów związanych z kriostatowaniem urządzeń nadprzewodzących, w tym magnesów stosowanych np. w tomografach wykorzystujących zjawisko rezonansu magnetycznego. Ponieważ w przeważającej większości instalacji kriogenicznych stosuje się skroplone gazy, które po uwolnieniu do atmosfery kilkusetkrotnie zwiększają swoją objętość, w otoczeniu urządzeń kriogenicznych mogą zaistnieć zagrożenia dla ludzi wynikające z niskich temperatur lub wyparcia tlenu przez odparowujące czynniki kriogeniczne. W opracowaniu podano istotne dla bezpieczeństwa własności ciekłych gazów w niskich temperaturach oraz zasady posługiwania się takimi gazami, jak również reagowania na przypadki awaryjne.
     Książka adresowana jest zarówno dla czytelników pragnących uzyskać podstawową wiedzą na temat kriogeniki, jak i dla inżynierów praktyków stosujących technologie kriogeniczne i posługujących się gazami skroplonymi w laboratoriach, przemyśle, rolnictwie, przetwórstwie żywności oraz innych dziedzinach. 

wydanie 11/2007 

CZYTAJ CAŁOŚĆ, ZAMÓW PRENUMERATĘ:

TRADYCYJNĄ                         E-WYDANIE