Nowa ustawa F-gazowa – potwierdzenie w krajowej legislacji dotychczasowych obowiązków operatorów urządzeń chłodniczych klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających f-gazy |
Data dodania: 05.10.2015 | ||
Średnia temperatura na Ziemi jest obecnie o 0,85°C wyższa niż pod koniec XIX w. Od czasu rozpoczęcia pomiarów w 1850 r. każda z trzech ostatnich dekad była cieplejsza od poprzedniej. Wiodący klimatolodzy uważają, że od połowy XX w. działalność człowieka jest główną przyczyną ocieplenia klimatu.
Naukowcy są zdania, że jeśli temperatura wzrośnie o więcej niż 2°C w stosunku do temperatury sprzed epoki przemysłowej, drastycznie zwiększy się ryzyko niebezpiecznych i potencjalnie katastrofalnych zmian w środowisku. Dlatego wspólnota międzynarodowa uzgodniła, że globalne ocieplenie powinno być utrzymywane na poziomie poniżej 2°C.
Gazy fluorowane charakteryzują się wysokim współczynnikiem GWP, nawet do 23 tys. razy wyższym niż CO2 (w przypadku heksafl uorku siarki o symbolu chemicznym SF6, który ma GWP=22 800, a którego nie stosuje się w technice chłodniczej). Na szczęście są one uwalniane w mniejszych ilościach, a przepisy UE ograniczają ich wykorzystanie. [http://ec.europa.eu/clima/change/causes/index_pl.htm]
Na poziomie unijnym reakcją na powyższe wyzwania jest nowy pakiet klimatyczno-energetyczny na lata 2020-2030 r. uzgodniony na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 23-24 października 2014 r. zakładający: 1. Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, co najmniej o 40% w porównaniu do 1990 r.; 2. Zwiększenie udziału energii produkowanej w OZE do 27% całkowitego średniego zużycia energii w UE; 3. Racjonalizacja wykorzystania energii i w konsekwencji ograniczenie jej zużycia o 27% w 2030 w porównaniu z prognozami; a odnośnie sektora chłodniczego stosowanie od 1 stycznia 2015 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fl uorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006.
Sytuacja przed wejściem w życie krajowej ustawy f-gazowej
Dotychczasowe krajowe uregulowania dotyczyły jedynie jednej z grup powszechnie stosowanych lecz obecnie wycofanych już z obrotu syntetycznych czynników chłodniczych, tj. substancji zubożających warstwę ozonową. Kwestie dotyczące f-gazów zaś do 31 grudnia 2014 r. regulowało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 842/2006 z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej Dz. Urz. UE L 161 z 14.06.2006, str.).
Sytuacja po wejściu w życie krajowej ustawy f-gazowej
Ze znacznym opóźnieniem przyjęto w naszym kraju ustawę z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozo- nową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz. U. z 2015 r. poz. 881) opierając ją na Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 842/2006 z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych.
Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fl uorowanych gazach cieplarnianych nie wprowadza jednak rozwiązań nie znanych dotychczas, powoduje jednak, że wiele z obowiązków (zwłaszcza po wydaniu rozporządzeń wykonawczych) będzie realnie egzekwowanych od operatorów urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła przez władze krajowe.
Ustawa ta potwierdza obowiązki wynikające z dotychczasowej unijnej legislacji f-gazowej i krajowej „ozonowej” oraz, co istotne, będzie zapewniała ich egzekwowanie w pełni na poziomie krajowym (w znacznej mierze po wydaniu stosownych rozporządzeń wykonawczych przez Ministra Gospodarki i Ministra Środowiska).
Przepisy ustawy f-gazowej mają na celu wykonanie i wdrożenie przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz. Urz. UE L 286 z 31.10.2009., str. l, ze zm.), Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych (Dz. Urz. UE L 161 z 14.06.2006, str. 1) oraz 12 rozporządzeń Komisji Europejskiej, będących przepisami wykonawczymi do wymienionych rozporządzeń, a także transpozycję do krajowego porządku prawnego art. 6 ust. 3 dyrektywy (WE) nr 40/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. dotyczącej emisji z systemów klimatyzacji w pojazdach silnikowych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 70/156/EWG (Dz. Urz. UE L 161 z 14.06.2006, str. 12).
Ustawa f-gazowa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz. U. z 2014 r. poz. 436 ze zm.).
Krajowa legislacja w najbliższych latach będzie musiała także zmierzyć się z wdrożeniem już obowiązującego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie niektórych fl uorowanych gazów cieplarnianych. Uwzględnianie już teraz tej nowej unijnej regulacji będzie zaś wyzwaniem dla praktyki.
Zarówno Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, jak i rozporządzenia wykonawcze Komisji Europejskiej powinny być zasadniczo stosowane bezpośrednio w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Niektóre kwestie wymagają jednak uregulowania w przepisach krajowych by mogły być wymagane w kraju od firm zarejestrowanych w Polsce. Dotyczy to zwłaszcza wprowadzenia elektronicznych kart urządzeń i certyfikacji f-gazowej odnośnie firm i personelu. Potwierdza to zarówno Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Środowiska jak i Urząd Dozoru Technicznego – do czasu wydania odpowiednich krajowych rozporządzeń wykonawczych do ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych i stworzenia krajowego systemu certyfikacji organy inspekcji nie są uprawnione do wymagania certyfikatów f-gazowych.
Operator
Większość obowiązków wynikających z legislacji f-gazowej dotyczy operatorów instalacji. Jeśli nie jest możliwe określenie operatora, jego obowiązki wykonuje właściciel urządzenia. W celu zapewnienia wykonywania tych obowiązków, operator może posłużyć się za wynagrodzeniem i w drodze pisemnej umowy firmą serwisową, jednak mimo tego, to on odpowiada bezpośrednio przed organami władzy za ich właściwe wykonanie. Do czasu wydania rozporządzeń wykonawczych do ustawy f-gazowej, najlepszą gwarancją kompetencji i spełniania wymogów przez firmy serwisowe na poziomie krajowym jest posiadanie świadectw kwalifi kacji przez ich pracowników – wydanych na podstawie dotychczasowej legislacji „ozonowej”. Zachowują one ważność przez okres w nich określony także po wejściu w życie ustawy f-gazowej.
Operatorom urządzeń już teraz należy zalecić, jako najlepszą praktykę, zapoznanie się i wdrażanie w odniesieniu do posiadanych instalacji odnośnie instalacji funkcjonujących w oparciu o f-gazy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie niektórych fl uorowanych gazów cieplarnianych. Wskazuje ono także, jakie rozwiązania chłodnicze będą perspektywiczne w najbliższych latach, a także obowiązki, których egzekwowania należy się spodziewać w przyszłości w naszym kraju.
Operatorzy (właściciele) instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła powinni mieć świadomość, że krajowa legislacja f-gazowa jest skierowana do nich – w przeciwnym razie narażają się na dotkliwe administracyjne kary pieniężne lub odpowiedzialność karną.
Zestawienie obowiązków operatorów (właścicieli) instalacji pracujących w oparciu o f-gazy (obowiązki operatorów w zakresie substancji kontrolowanych zostały bezpośrednio „przeniesione” z uchylonej ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową do ustawy f-gazowej). 1. Obowiązek faktycznej kontroli nad technicznym działaniem urządzenia:
Właściciel instalacji może zlecić osobie trzeciej, w formie pisemnej, sprawowanie kontroli nad technicznym działaniem urządzeń. (Nie zwalnia to właściciela instalacji z odpowiedzialności za sprawowanie takiej kontroli przez osobę trzecią).
Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną staje się operatorem urządzenia w dniu dostarczenia tego urządzenia na miejsce jego użytkowania, a w przypadku gdy urządzenie wymaga instalacji – w dniu zakończenia instalacji i napełnienia urządzenia fluorowanym gazem cieplarnianym.
W przypadku braku możliwości ustalenia operatora powyższe obowiązki wykonuje właściciel urządzenia.
Przyjmowania dostaw fluorowanego gazu cieplarnianego w celu wykonywania czynności wymagających posiadania certyfikatu dla personelu może dokonywać przedsiębiorca posiadający certyfi kat dla przedsiębiorców odpowiedni do wykonywania przez personel przedsiębiorcy czynności związanych z fluorowanymi gazami cieplarnianymi.
2. Obowiązkowemu sprawdzaniu pod względem wycieków podlegają urządzenia i instalacje:
Sprawdzeń pod względem wycieków zgodnie Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie niektórych fl uorowanych gazów cieplarnianych dokonuje się z następującą częstotliwością:
3. Obowiązek rejestracji operatora w Centralnym Rejestrze Operatorów, a następnie jego urządzeń zawierających co najmniej 3 kg fluorowanych gazów cieplarnianych.
4. Obowiązek prowadzenia dokumentacji w formie Karty Urządzenia dla urządzeń zawierających co najmniej 3 kg fluorowanych gazów cieplarnianych.
Kartę Urządzenia operator (właściciel) instalacji sporządza i prowadzi oddzielnie dla każdego urządzenia. Kartę Urządzenia sporządza się w terminie 10 dni od dnia dostarczenia urządzenia na miejsce jego funkcjonowania, a w przypadku gdy urządzenie wymaga zainstalowania – w terminie 10 dni od dnia zakończenia jego instalacji i napełnienia fluorowanym gazem cieplarnianym.
5. Obowiązek zapewnienia, aby wpisu danych do Karty Urządzenia, dotyczących czynności związanych z:
Wpisy danych powinny być dokonywane w terminie 5 dni roboczych od dnia wykonania czynności.
6. Zakaz przekazywania fluorowanych gazów cieplarnianych osobom fi zycznym na własne potrzeby.
7. Obowiązek przeprowadzenia uzgodnień dotyczących właściwego odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych zawartych w stacjonarnych urządzeniach chłodniczych, klimatyzacyjnych i pompach ciepła.
8. Obowiązek dokonania odzysku do celów recyklingu, regeneracji lub zniszczenia fluorowanych gazów cieplarnianych przed końcowym unieszkodliwieniem urządzeń. Realizację obowiązków przez operatorów/właścicieli instalacji chłodniczych klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających f-gazy obwarowano w ustawie f-gazowej dotkliwymi karami i grzywnami sięgającymi 30 000 zł.
Przykładowo operatorzy (właściciele) instalacji chłodniczych klimatyzacyjnych i pomp ciepła powinni wiedzieć, że:
UWAGA ! W dużej mierze analogiczny system restrykcji karnych i administracyjnych jest stosowany odnośnie substancji kontrolowanych.
Materiał przygotowany został przez Krajowe Forum Chłodnictwa Związek Pracodawców |
POLECAMY WYDANIA SPECJALNE
-
Pompy ciepła 2023-2024
-
Pompy ciepła 2021-2022
-
Pompy ciepła 2022-2023
-
Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2021
-
Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2022
-
Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2023
-
Pompy ciepła 2020-2021
-
Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2020
-
Pompy ciepła 2019-2020
-
Katalog klimatyzatorów typu SPLIT. Edycja 2019